Volproppen voor de winter
Zodra de eerste kastanje van z’n tak op de grond ploft, duiken wij massaal de supermarkt in voor pompoensoep, herfstbok en speculaas. We vullen onze voorraadkasten, net als bosmuizen, gaaien en eekhoorns. Allemaal zijn ze druk met het aanleggen van hun wintervoorraad.
Eekhoorn de bosbouwer
Hou nu eens een eekhoorn in de gaten. Dat is geen dier meer, maar een logistiek bedrijf op pootjes. Die rent en springt van boom naar boom, checkt de voorraad, knaagt drie hazelnoten weg, graaft zeven eikels in, en vergeet er vijf. Gelukkig maar, want die vergeten noten en eikels zorgen in het voorjaar weer voor nieuwe bomen. Bosverjonging pur sang. Het rappe beestje met pluimstaart beschikt over ongekende bosbouwskills.
De herfst is voor veel dieren hét seizoen van het volproppen. Niet alleen eekhoorns, maar ook reeën, egels, dassen, gaaien, boomklevers, bosmuizen – allemaal zijn ze bezig om hun lijf of hun voorraadkastje winterproof te maken.
Vetreserves aanleggen, zaden verzamelen, holletjes vullen met winterkost; alles met de precisie van een sterrenchef. Ook paddenstoelen gaan er gretig in bij de wilde bos- en landgoedbewoners. Een lichte trip is dan niet te voorkomen!
Dronken vogel
Dassen vallen voor gevallen fruit. Egels proppen zich vol om een vetlaag te vormen. Merels en lijsters verkiezen een bessenbuffet. Het je ooit een dronken vogel gezien? Die heeft zich vast te goed gedaan aan te veel gefermenteerde bessen!
Paddenstoelen zijn winterrantsoen
Al die glanzende kastanjes, hazel- en walnoten, trosjes vlierbessen, felrode lijsterbessen, sappige appels en paddenstoelen in allerlei verschijningsvormen, zijn belangrijk voor de dieren om de winter te overleven. De natuur heeft de boomvruchten en paddenstoelen dus niet ontworpen om in een (fiets)tas mee naar huis genomen te worden voor een ‘wildplukavondje met gefermenteerde thee’, een paddenstoelenstoofschotel of een knabbeltje bij de borrel. Ze zijn echt bedoeld als winterrantsoen voor dieren en als energiepakket voor als de sneeuw komt.
Niet wildplukken
Niet dat ik tegen aandacht voor boomvruchten en paddenstoelen ben. Integendeel. Maak er maar mooie foto’s van! En probeer via apps als ObsIdentify en Plantnet te ontdekken welke soort het is. Er gaat een wereld voor je open…
Dus niet wildplukken en niets rapen buiten de paden. Geloof me, er zijn veel beestjes en beesten die in een kleine winterpaniek zitten te wachten op die braam, walnoot, tamme kastanje of paddenstoel. Ze hebben een strak tijdschema ter voorbereiding op de winter die komen gaat en kunnen niet op elk moment ‘even naar de supermarkt’, zoals jij en ik.
Zin gekregen in een mooie herfstwandeling?
We hebben de mooiste herfstbossen voor je op een rijtje gezet. Van Landgoed de Paltz tot de Grebbeberg. Geniet van de prachtige kleuren, de vliegenzwammen en misschien zie je wel een vos of een ree.
© Jacqueline van Dam, Boswachter Utrechts Landschap noord@utrechtslandschap.nl