De schaapherder is terug op Heidestein

Utrechts Landschap zet schapen in voor gericht natuurbeheer en behoud van cultuurhistorie.

Vanaf dit voorjaar werkt Utrechts Landschap samen met een schaapherder voor de begrazing van het natuurgebied Heidestein bij Zeist. De kudde Drentse heideschapen die de afgelopen jaren elk weekend te bezoeken was bij de schaapskooi trekt vanaf de lente door het natuurgebied.

Schaapherder is terug op Heidestein

De schaapherder die met zijn honden en een kudde schapen over de hei trekt. Het is een romantisch beeld dat gelukkig nog aanwezig is in het Nederlandse heidelandschap. Deze traditionele manier van heidebegrazing zorgt voor gericht natuurbeheer en houdt immaterieel erfgoed levend. Ook in het natuurgebied Heidestein bij Zeist zal vanaf april een herder een deel van de tijd op traditionele wijze het begrazingsbeheer gaan uitvoeren.

Gescheperde kudde voor gerichter begrazen
Het halfopen heidelandschap is een eeuwenoud cultuurlandschap met een hoge biodiversiteit. Schapen spelen een belangrijke rol bij het natuurbeheer. Ze eten het gras en de jonge boompjes tussen de heide weg. Sinds de jaren tachtig houdt een kudde Drentse heideschapen de heidegebieden Heidestein en Bornia open. Deze bestaande kudde wordt met ingang van het nieuwe begrazingsseizoen opgenomen in de kudde van de schaapherder. Een deel van de tijd zal de herder samen met zijn honden door de natuurgebieden trekken. Hierdoor  kan de begrazing meer worden gestuurd.

Logische keuze voor dierenwelzijn
Voor het welzijn van de kudde Drentse heideschapen op Heidestein is de overstap naar een gescheperde kudde ook een logische keuze. De komst van de wolf maakt het noodzakelijk dat de schapen ’s nachts binnen een wolfwerend raster worden gestald. Door de zorg van de kudde onder te brengen bij een gespecialiseerde schaapsherder, kan de kudde ’s avonds naar veilige en steeds afwisselende nachtverblijven worden geleid.

Levende cultuurhistorie
Omdat de schaapherder door verschillende natuurgebieden trekt,  zal de kudde niet meer elk weekend naar de Schaapskooi op Heidestein worden geleid. Dit betekent dat bezoekers daar niet meer elke zondag schapen kunnen komen bekijken en voeren zoals in de afgelopen jaren. De terugkomst van de herder op Heidestein biedt nieuwe kansen om het verhaal over natuurbeheer door schapenbegrazing en het oude ambacht van herder te vertellen en te beleven.

Boswachter Jacqueline van Dam is enthousiast: “Door deze traditionele manier van schapenbeheer opnieuw in te voeren op Heidestein kunnen we het ontstaan van dit waardevolle cultuurlandschap nog beter vertellen. Dat gaan we in en om de Schaapskooi doen. En op de heide zelf is de herder aan het werk zien met zijn honden en schapen natuurlijk een indrukwekkende beleving. Als je ze ziet langstrekken, is het alsof je teruggaat in de tijd. Je stelt je voor hoe het vroeger geweest moet zijn.”

Schapenscheerfeest op 15 juni
Vanaf het nieuwe begrazingsseizoen in april worden de Drentse heideschapen van Utrechts Landschap bij de kudde van de herder gevoegd en zullen de schapen minder vaak te zien zijn. Het jaarlijkse schapenscheerfeest waarbij de schapen van de herder worden geschoren, vindt dit jaar plaats op zaterdag 15 juni 2024.