Pinetum Birkhoven
Honderd soorten naaldbomen
Het Pinetum Birkhoven is aangelegd in de jaren dertig van de vorige eeuw als werkverschaffingsproject tijdens de crisisjaren. Op een oppervlakte van anderhalve hectare werden ongeveer honderd soorten naaldbomen geplant. De bomen staan in groepjes van drie, per werelddeel van herkomst. Niet alle bomen bleken te kunnen overleven in ons klimaat en in de arme grond van Birkhoven. In de loop der jaren zijn diverse bomen vervangen of verdwenen.
In de jaren tachtig onderging het Pinetum een opknapbeurt. In 2005 kwam Birkhoven in beheer van Utrechts Landschap. Sindsdien onderhoudt een groep enthousiaste vrijwilligers de bomenverzameling.
De wens van Wilma
Het behoud van Pinetum Birkhoven is mede te danken aan de hardloopbevlieging van Wilma Verburg.
‘In 1982 begon ik met hardlopen bij een sportclub in bos Birkhoven, Amersfoort. Tijdens een training liepen we door het pinetum, een plek met een bijzondere sfeer. Hardlopen bleek niets voor mij, en pas in 2004 kwam ik weer in Birkhoven. Tot mijn schrik was het pinetum verwaarloosd; naaldbomen waren vervangen door braamstruiken en verbleekte naambordjes.
Toen Utrechts Landschap in 2005 het bos overnam, vroeg ik de nieuwe boswachter wat er met het pinetum zou gebeuren. Hij zei dat het in het reguliere bosonderhoud zou worden meegenomen. Omdat ik wist hoe het er in 1982 uitzag, vroeg ik of wij het mochten opknappen. De boswachter stemde toe, en samen met mijn partner Dick Bos en andere vrijwilligers begonnen we aan de restauratie.’
Wist je dat?
- een pinetum heel bijzonder is?
- in Nederland maar zeven pineta zijn?
- een naaldboom eigenlijk een conifeer is? Conifeer betekent ‘kegeldragend’. Ook cypressen en jeneverbessen zijn coniferen. Zij hebben geen naalden, maar schubvormige bladeren.
- er ter wereld ongeveer zevenhonderd soorten coniferen voorkomen?
- in Nederland van oorsprong drie coniferen voorkomen? De taxus, jeneverbes en grove den.
- de meeste coniferen in de winter groen blijven? Slechts een enkele soort, zoals de lariks, verliest zijn naalden.
