“Als je die eikenhouten balken van 150 jaar oud uit elkaar haalt dan ziet het eruit als een slecht gebakken ontbijtkoek: hol vanbinnen.”
Geen polder zonder molens
Onze molens staan er vaak al honderden jaren, hebben stormen en branden overleefd, of zijn zelfs al meerdere keren opnieuw opgebouwd. Ze zijn onlosmakelijk verbonden met hun omgeving. Maar nu staan ze voor een nieuwe uitdaging: de bonte knaagkever.
‘Met het veranderende klimaat krijgen we steeds vaker last van de kevers’, zegt projectleider Tim. ‘Door de zachte winters weten ze steeds beter te overleven. En in de molens blijft het hout vaker vochtig. Voor de bonte knaagkever zijn dit de ideale omstandigheden om zich in voort te planten. Om onze historische molens te behouden, moeten we nu ingrijpen en het beestje bestrijden.’
Wat kunnen we hiertegen doen?
Al jaren strijdt Utrechts Landschap tegen de bonte knaagkever. Eerdere ingrepen, zoals het behandelen van de balken, zijn helaas niet effectief gebleken.
De enige aanpak die de bonte knaagkevers én hun larven succesvol bestrijdt, is een gassing. In de vorm van gas kan het bestrijdingsmiddel namelijk alle hoeken en gaten van het hout bereiken. Dus ook de binnenkant van de balken, waar de larven zich schuilhouden.
Dit is een tijdrovende en kostbare klus die door specialisten moet worden uitgevoerd.
Een toekomst voor molens én hun molenaars
De molens die inmiddels gered zijn van de bonte knaagkever, zijn de Spengense Molen (Spengen), de Kortrijkse Molen (Breukelen) en Poldermolen Oudegein (Nieuwegein). Deze iconische molens draaien weer volop. Vrijwillig molenaar Pieter Lemmens van de Spengense Molen is daar erg blij mee. En hij niet alleen: ‘Mensen uit de omgeving die erop uitkijken komen langs en roepen: mooi, hij draait weer!’
In 2025 staan er nog twee molens op het programma om gered te worden van de bonte knaagkever: de Kockengense molen (Kockengen) en de Oukoper Molen (Nieuwersluis). Een flinke klus, die ons zo’n € 60.000,- gaat kosten.
Om deze kosten te dekken krijgen we al veel hulp via fondsen en subsidies. Maar helaas redden we het hier niet mee. Utrechts Landschap zal zelf ook flink moeten bijdragen om de molens te behouden.
En daarom kunnen we jouw hulp goed gebruiken. Met donaties hopen we een kwart van deze kosten te dekken. Alle bedragen zijn zeer welkom. Alle bee(s)tjes helpen!
Om onze historische molens te behouden, moeten we nu ingrijpen en dit beestje bestrijden! Help je mee?
De doodsklopper
De bonte knaagkever is een beestje van nog geen centimeter lang, met als bijnaam de doodsklopper. Die naam heeft hij te danken aan het onheilspellende kloppende geluid dat ze maken wanneer ze in het voorjaar op zoek gaan naar een partner, en met hun kop tegen het hout stoten.
De kevers leggen hun eitjes graag in vochtig hout. Wanneer daar eenmaal larfjes uitkomen, vreten die zich een weg door het hout. Pas als ze uitvliegen zie je een gaatje aan de buitenkant ontstaan.