Natuurweetjes Uit het Utrechtse landschap (2024)
Elke maand delen we een bijzonder natuurweetje uit onze gebieden. Van visarenden in de vlucht tot bloeiende heide: je beleeft de seizoenen van dichtbij. De beelden zijn van natuurfilmer Youri Jongkoen. Laat je verrassen door de rijkdom van de natuur bij jou in de buurt.
Februari: Wintertelling vleermuizen
Park Vliegbasis Soesterberg, ooit de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht, fungeerde in de periode van de Koude Oorlog als NAVO-basis. Veel gebouwen herinneren nog aan die tijd, zoals bunkers en shelters. Sommige bunkers en shelters hebben tijdens de winter nieuwe bewoners. Vleermuizen houden hier namelijk hun winterslaap. Een keer per winter worden de vleermuizen geteld.
Maart: Bonte spechten
Kun jij de grote, middelste en kleine bonte specht uit elkaar houden? In dit natuurweetje zie en hoor je hoe deze bonte spechten verschillen in uiterlijk en geluid. Ben jij ze al eens tegengekomen in het Utrechtse landschap?
April: Lepelaars
Dit natuurweetje gaat over de kolonie lepelaars in de Blauwe Kamer. Wat deze vogel zo bijzonder maakt is natuurlijk zijn snavel. Weet jij waar hij die voor gebruikt?
Juni: Dassen
Wat weet jij over de das? In dit natuurweetje vertellen we je meer over dit stille dier. Wist jij bijvoorbeeld dat dassen echte alleseters zijn en dat ze met hun gevoelige neusje zogenaamde ‘snuitputjes’ maken?
Juli
Jurassic Park bij Utrechts Landschap: In de lente ontwaken zandhagedissen en zoeken ze warme zandplekken op om op te warmen en energie op te doen voor de paartijd. Vrouwtjes begraven hier ook hun eitjes, die uitkomen door de zonnewarmte. Zomers zijn ze actief en jagen op kleine dieren. De jonge hagedissen zijn meteen op zichzelf aangewezen en groeien dankzij de zomerse warmte.
Augustus: Wespspinnen
Deze keer een natuurweetje over een van Europa’s grootste spinnen: de wespspin. Deze kleurrijke soort met haar kenmerkende zigzagweb komt ook in Nederland voor. Zie je haar heen en weer bewegen in het web? Dat is de zonnedans – een manier om haar lichaamstemperatuur te regelen.
September: Paarse heide
Wist je dat heide belangrijk is voor veel bijzondere dieren? De zandhagedis en het heideblauwtjes zijn bijvoorbeeld dol op de paarse struikjes. Maar ook andere insecten, vogels en reptielen van heide afhankelijk. Heide komt historisch gezien veel voor in Nederland en houdt van een voedselarme, zanderige bodem.
Oktober: Visarend
De visarend is een zeldzame gast in Utrecht en vooral te zien tijdens de voor- en najaarstrek. Hij jaagt uitsluitend op vis en heeft unieke aanpassingen: weerhaakjes op zijn klauwen en een verplaatsbare teen, zodat hij elke vis stevig vast kan houden.
November: Herfstkleuren
Hoe verkleuren bladeren in de herfst? Door kou en donkerte ontstaat een kurklaagje bij de bladsteel. De bladgroenkorrels breken af en het groen verdwijnt, waardoor andere kleuren zichtbaar worden. In Utrechtse bossen zorgt dit voor een prachtig herfstbeeld. Naaldbomen blijven meestal groen dankzij hun waslaag, met één uitzondering… weet jij welke?
December: Wintergasten
In het gebied rond de Blauwe Kamer en de Elster Buiterwaarden zijn onder andere wintertalingen, smienten en brandganzen te zien. Wist jij dat er zelfs roodborsten uit het noorden hierheen komen om te overwinteren? Elke soort brengt natuurlijk zijn eigen charme en geluid mee. Heb jij al een van de overwinterende soorten gezien?