Buitenlandgevoel in De Paltz

Het is een prachtige, zomerse dag als ik ’s ochtends besluit om een wandeling te maken. De lucht is strakblauw. Via Soest en Soestduinen bereik ik mijn startlocatie bij restaurant ’t Hoogt. Vanaf daar wandel ik over allerlei mooie bospaden op de Soester Hoogt. Geleidelijk zet ik een daling in naar landgoed De Paltz. Ik geniet van het gezang van de zwartkop en het geroffel van een grote bonte specht in de verte. Met elke stap groeit het buitenlandgevoel.

Vallei
Bij de markante ‘drieplank’ van Utrechts Landschap betreed ik landgoed De Paltz waar het pad licht stijgt. Aan mijn linkerhand doemt een grote vallei op. De weidsheid na het intieme bosgebied is haast onwerkelijk. Het ontstaan van deze vallei is niet te danken aan de stuwende ijsmassa’s uit een ver verleden, maar het is het werk van mensen. Tot maar liefst 22 meter onder het oorspronkelijke maaiveld is hier zand afgegraven voor de bouw en wegenbouw, waaronder de A28.

Na de afgraving is de voedselarme bovenlaag weer teruggebracht. Op de tere bloemen die je daar ziet, komen zeldzame, beschermde dagvlinders voor zoals bruin blauwtje, heivlinder, groot dikkopje en de kommavlinder. Het struikgewas biedt schuilplaatsen aan verschillende dieren. Met mijn verrekijker krijg ik al gauw een roodborsttapuit in het vizier. Wat een prachtvogeltje! Helaas zit hij net iets te ver om zijn gezang te horen. Een kronkelende hazelworm schiet snel weg tussen de zeer zeldzame rode dophei.

Donker bos
Even verderop duik ik het bos weer in. Het is hier onder de naaldbomen een stuk donkerder en koeler dan in het loofbos, waar ik eerder liep. Deze overgangen in het landschap zijn zeer welkom op een warme dag. Langs het slingerende pad staan reusachtige douglassparren, ooit aangeplant voor houtoogst, en ook Kaukasische sparren met hun kenmerkende hangende takken. De geur van het naaldhout in de zomer doet me denken aan mijn jeugd, toen ik veel tijd doorbracht in naaldbossen. Onder de bomen groeien bosbes, lijsterbes, varens en mossen. Het zandpad komt uit op de hoofdlaan.

Hoofdlaan
De imposante hoofdlaan is verhard met klinkers in de vorm van waaiers (wat een monnikenwerk!) en wordt opgesierd door koperkleurige lantaarns. Met drie rijen beuken aan weerszijden straalt deze laan een enorme grandeur uit. Vanaf de hoofdentree bij de Van Weerden Poelmanweg naar de Verlengde Paltzerweg golft de kaarsrechte laan mee met de hoogteverschillen in het terrein. Vanuit de hoofdentree gezien staat aan de rechterzijde een koetshuis uit 1870. De bel in de toren was bedoeld om bewoners van het hoofdhuis te waarschuwen bij de komst van bezoek. Verderop in de laan passeer ik aan de linkerzijde het hagelwitte hoofdhuis in Frans eclectische stijl, dat door Herman van Veen in 2015 in oude staat is hersteld.

Herman van Veen
Mijn wandelroute leidt mij via smalle paadjes over het terrein van Herman van Veen Arts Center. Ik passeer diverse kunstwerken en bij de parkbanken gelukkig geen foeilelijke afvalbakken, maar rieten mandjes. Herman van Veen, artiest en kunstenaar biedt bezoekers een kijkje in zijn wereld met exposities en voorstellingen. Het is een mooie plek om even te pauzeren en iets te drinken. Als ik mijn weg vervolg ontdek ik een goed verborgen parkeerterrein en een – helaas niet onderhouden – berceau (loofgang) van linden. Je kunt de kunstenaar geen ongelijk geven dat hij in 2015 is neergestreken op deze idyllische plek!

Doolhof
Ik steek de hoofdlaan over en kom in een gebogen laan geflankeerd door leilinden. Het pad voert verder tussen graslanden en houtwallen met bomen en besdragende struiken. Als ik hier bij zonsondergang zou zijn, zou ik hier ongetwijfeld reeën en vleermuizen zien. Nu hoor ik vogels zingen en bijen zoemen. Ik ga rechtdoor richting een doolhof dat in 2017 is hersteld. De 5700 aangeplante beukjes worden bewust laag gehouden zodat je je doel, de kluizenaarsgrot, van een afstand kan zien.

Soester Hoogt
De route brengt mij weer naar de andere zijde van de hoofdlaan waar ik door een gemengd bos uiteindelijk weer bij een grote open ruimte kom. Ik ben overduidelijk aan de andere zijde van de vallei beland. Nauwelijks heb ik in de gaten gehad dat er een daling in de route zat, maar nu ik naar de entree van De Paltz terugloop moet ik toch een klimmetje maken. En ook voor het bereiken van de Soester Hoogt volg ik eerst nog wat stijgende paden. Wat een geweldige belevenis. Het voelt alsof ik even in het buitenland ben geweest!