Landgoed Heidestein, Bornia
Afwisselend bos
Verscholen in de bossen bij Zeist liggen de landgoederen Heidestein en Bornia. De gemarkeerde wandelroute voert wandelaars door het afwisselende bos met karakteristieke dennen en overblijfselen van de historische landgoederen. Het meest indrukwekkend zijn de uitgestrekte heidevelden. Zo leeg en weids zag de hele Utrechtse Heuvelrug er ruim honderd jaar geleden uit. Het karakteristieke heidelandschap wordt opengehouden door schapenbegrazing. In een oude schaapskooi zit een bezoekerscentrum van Utrechts Landschap.
Beheer door schapenbegrazing
Samen met Noordhout vormen Heidestein en Bornia een natuurgebied van 637 hectare. Het is het grootste aaneengesloten natuurgebied van Utrechts Landschap. Het gebied bestaat uit naald- en gemengde bossen met heidevelden, stuifzanden en akkers. Allerlei overblijfselen van de historische landgoederen, zoals het theehuis, de vijver en resten van perronnetjes, geven het landgoed zijn eigen bijzondere sfeer.
Een gescheperde kudde (herder met schapen en honden) zorgt ervoor dat het heidegebied open blijft. Ze eten het gras en de jonge boompjes tussen de heide weg. Op Heidestein en Bornia kun je Veluwse heideschapen tegenkomen.
Zandverstuivingen
In de middeleeuwen zorgde houtkap en overbegrazing door schapen voor grote veranderingen op de Utrechtse Heuvelrug. Het bosgebied veranderde langzaam in een open vlakte met heidevelden en zandverstuivingen. Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw verdwenen de schaapskuddes en werd er op grote schaal naaldbos aangeplant voor de productie van hout. Zo raakte de Heuvelrug weer bebost. Op Heidestein en Bornia zijn de heidevelden en zandverstuivingen bewaard gebleven.
De Wetstein Pfister
In 1906 liet de toenmalige eigenaar van Heidestein – de familie De Wetstein Pfister – een landhuis bouwen. De familie kwam terug uit Nederlands-Indië omdat een van de dochters leed aan astma. De heer De Wetstein Pfister was waterbouwkundig ingenieur. Hij liet een golfbaan aanleggen, het theehuis bouwen, een smalspoorlijntje aanleggen en de vijver met het kanaal graven. Ook de donkere wandeltunnels waren zijn idee. Het landhuis is in 1939 door een brand verloren gegaan. In 1974 schonk mevrouw De Wetstein Pfister het gebied aan Utrechts Landschap.
Kerckebosch
Aan de oostkant van Zeist ligt een bijzondere woonwijk: Kerckebosch. De nieuwbouw ligt tegen natuurgebied Heidestein aan, dus wonen en natuur zijn hier met elkaar verweven. Utrechts Landschap beheert het natuurgebied en de uitlopers ervan, de zogenaamde scheggen. De plannen voor de ontwikkeling van de wijk en de naastgelegen natuur zijn uitgewerkt samen met de bewoners. Lees meer over de ontwikkeling van het gebied.
Praktische informatie
Let op! De parkeerplaats in het bos is vanaf 11 juni 2023 niet meer beschikbaar. Bezoekers kunnen gebruik maken van de parkeerplaatsen aan Hoog Kanje in de omgeving van Binnenbos en de scholen.
