Wandelen in bos Birkhoven bij Amersfoort
Lange beukenlanen, prachtige doorkijkjes, een rododendronvallei en veel water: als je hier rondwandelt, zie je nog goed dat Birkhoven ooit een landgoed was. Het oogt als een ‘wild’ gebied, zonder symmetrie: typerend voor de vroeger populaire Engelse landschapsstijl. Ga mee op een ommetje door dit kleurrijke en afwisselende bosgebied aan de rand van de stad Amersfoort met boswachter Martijn Bergen van Utrechts Landschap.
Het herfstzonnetje werpt een mooi strijklicht op de beuken, eiken, grove dennen, douglassen en lariksen op Birkhoven. Zo komen alle kleuren nog beter tot hun recht. Bij de ingang van het bosgebied zag je in vroeger tijden het indrukwekkende landhuis Huize Birkhoven liggen. Helaas is het afgebroken in 1972. Anno 2023 wandel je vanzelf langs één van de meest markante punten van Birkhoven: de bosvijver, in de crisis van de jaren dertig gegraven als werkverschaffingsproject.
Ga zitten, kijk en luister…
Boswachter Martijn: ‘Een paar jaar terug heeft Utrechts Landschap deze bosvijver flink opgeknapt. De natuurstenen blokken die we langs de oever hebben geplaatst, zijn ideaal om op te zitten. Doe dat ook vooral. En als je daar zit: kijk en luister, neem de tijd. Je kunt zomaar een muis horen ritselen in het gras. Of een bosuil spotten in de boom. Op een mooie zonnige dag kun je hier zelfs een ringslang tegenkomen.’
Op sporenonderzoek
Allerlei dieren voelen zich thuis in dit natuurgebied. ‘Je ziet hier veel vogels, zoals de sperwer, buizerd, zwarte en groene specht, boomklever en veel kleine zangertjes. Ook reeën zie je nu volop. Ga daarom eens op sporenonderzoek aan het einde van de herfst: dan zijn hun sporen beter zichtbaar, omdat het bos kaal wordt door bladval. En tel dan meteen hoeveel paddenstoelen je tegenkomt, met ‘hapjes’ eruit. Eekhoorns en muizen eten er namelijk graag van. Eekhoorntjesbrood heet niet voor niets zo.’
Tussen de boomkronen
Vanaf de bosvijver zie je de uitkijkheuvel boven het landschap uittorenen. Hij is gemaakt met zand dat over was na het graven van de vijver. Het loont de moeite om de heuvel te beklimmen. ‘Dan loop je echt tussen de boomkronen. Een bijzonder gevoel.’ Om de bocht wijst Martijn op een omgevallen, halfvergane spar. ‘We zijn dol op omgevallen bomen. Dood hout doet leven: insecten, schimmels, vogels… ze gebruiken het allemaal als woonplaats of om te eten.’
In bos Birkhoven loopt een geel gemarkeerde wandelroute van 2 kilometer.
Tekst: Utrechts Landschap/Martine Artz
